Doba je godine kada se, uz razne viruse, češće javlja i upala pluća kod dece. Pneumonija je infekcija pluća koja može biti izazvana virusima, bakterijama, gljivicama ili parazitima. Može se pojaviti u bilo koje doba godine, ali je češća zimi i u proleće. Retko se javlja kao primarna bolest. Češće nastaje nakon prehlade ili neke druge infekcije, a javlja se nakon nekoliko dana od početka primarne infekcije.
Virusi i bakterije koji izazivaju pneumoniju šire se putem vazduha kijanjem, kašljanjem ili putem kontakta sa zaraženim površinama npr. čaše, ručke i slično. Svakako, osoba koja je bila u kontaktu ne mora da razvije upalu pluća. To zavisi od uzrasta (češće obolevaju deca i starije osobe), stanja imuniteta, pridruženih stanja (hronične bolesti).
Kako je prepoznati?
Upala pluća manifestuje se obično pogoršanjem opšteg stanja deteta, pogoršanjem kašlja, povišenom telesnom temperaturom. Kašalj i visoka temperatura su osnovni simptomi bolesti, ali mogu se javiti i povraćanje, dijareja, gubitak apetita, malaksalost, glavobolja, bolovi u mišićima, otežano disanje. Inkubacioni period, odnosno period od momenta zaraze do pojave simptoma je različit, zavisno od samog uzročnika bolesti, stanja imuniteta itd. Tak,o npr, ukoliko je uzročnik RSV virus, inkubacija je 4 do 6 dana, dok virus gripa može izazvati upalu pluća nakon 18 do 72h.
Simptomi bakterijske upale pluća nastaju naglo, dok se kod virusnih simptomi postepeno pogoršavaju.
Dijagnoza se postavlja pregledom deteta, ponekada je potrebno uraditi KKS, CRP, RTG ili US pregled pluća.
Kako se leči?
Lečenje bakterijske pneumonije sprovodi se antibioticima. Kod virusnih upala lečenje je simptomatsko, podrazumeva mirovanje, rehidraciju i kontrolu telesne temperature. Dužina trajanja bolesti je kod bakterijskih upala pluća je jedna do dve nedelje. Simptomi bolesti se povlače uglavnom već u prvoj nedelji lečenja antibioticima, dok kod virusne, s obzirom na to da nema specifične terapije lečenje traje nešto duže.
Pedijatru treba da se javite ukoliko dete ima povišenu telesnu temperaturu duže od 72h, ukoliko otežano diše, ukoliko primetite promenu boje kože oko usana ili plavilo ispod noktiju ili na vrhovima prstiju.
Da biste smanjili rizik od upale pluća: vakcinišite svoje dete , održavajte visok nivo lične higijene (redovno pranje ruku) i obezbedite nepušačke prostorije (deca koja borave u zadimljenim prostorima češće obolevaju od hroničnih bolesti pluća).
Autor teksta: dr Mirjana Lukić, pedijatar, Specijalistička pedijatrijska ordinacija dr Mirjana Lukić
Fotografije: Unsplash.com
